Onderzoek & Opsporing

Inleiding

Al tijdens de Tweede Wereldoorlog werd er gezocht naar ontplofbare oorlogsresten (OO). Daar waar bijvoorbeeld bommen waren gevallen tijdens een bombardement werden beheersmaatregelen getroffen om het gevaar van eventuele blindgangers weg te nemen.

Na de oorlog werd dit voortgezet en aanvankelijk had men de verwachting Nederland snel ‘schoon’ te kunnen krijgen. Dat dit iets te optimistisch werd ingeschat mag duidelijk zijn, want er wordt nog steeds naar OO gezocht en deze wordt nog steeds gevonden.

Het kenniscentrum Ontplofbare Oorlogsresten heeft laten onderzoeken welke verschillende soorten onderzoek en opsporing er bestaan en heeft eventuele grijze gebieden laten "duiden". Dit is verwoord in rapport Handvatten bureaustudies en opsporing OO, de tekst op deze website is daarvan een uiteenzetting.

Het kenniscentrum is zich er van bewust dat een dergelijke duiding slechts een uiteenzetting is van een partij en dat er ook andere invullingen kunnen bestaan. Deze duiding is voor het kenniscentrum voldoende onderbouwd.

Arbo

Daar waar tijdens en na de oorlog de nadruk lag op het voorkomen van grote risico's voor de bevolking wordt anno 2024 onderzoek en opsporing van OO vooral uitgevoerd vanuit de verplichting om te zorgen voor een veilige werkplek.

In Artikel 4.10 van het Arbeidsomstandighedenbesluit staat dat er een onderzoeksplicht bestaat op het gebied van OO. Er moet gezorgd worden voor een veilige werkplek in geval werkzaamheden worden uitgevoerd waarbij OO kunnen worden aangetroffen.

De kans op het aantreffen van OO moet daarom voorafgaande aan het uitvoeren van bodemingrepen zijn onderzocht. Als blijkt dat er sprake is van mogelijk gevaar voor de veiligheid of gezondheid van werknemers door de mogelijke aanwezigheid van OO moeten voldoende beheersmaatregelen zijn getroffen om een veilige werkplek te garanderen .

Bureauonderzoek en opsporingswerkzaamheden

Er kan onderscheid gemaakt worden in bureauonderzoek en opsporingswerkzaamheden ‘in het veld’. Door opsporing in het veld wordt in een "verdacht" gebied daadwerkelijk naar OO gezocht. Men spreekt vaak over ‘detecteren’. Opsporingswerkzaamheden omvatten meer dan alleen detecteren.