Vraag en antwoord index

Het antwoord op deze vraag is niet eenvoudig te geven. Wet- en regelgeving en ook taken en bevoegdheden van de verschillende overheden lijken niet altijd met elkaar in overeenstemming als het gaat om vondsten uit de Tweede Wereldoorlog. Daarnaast bestaan er meerdere publicaties, worden meningen als uitgangspunten gehanteerd en geven organisaties, in verschillende projecten, een andere invulling aan taken en bevoegdheden.

In een notitie over eigendom en archeologie (pdf, 261 kB) wordt aan de hand van deze casus een antwoord gegeven op de gestelde vraag. Een en ander is afgestemd met deskundigen op het gebied van archeologie vanuit de Stichting Infrastructuur Kwaliteitsborging Bodembeheer (SIKB).

Rijkswaterstaat is gevraagd het Kenniscentrum Ontplofbare Oorlogsresten in te richten vanwege haar ervaring met het opzetten en faciliteren van kenniscentra.

Ontplofbare oorlogsresten is een term uit het Arbeidsomstandighedenbesluit van 3 november 2020. Het gaat om achtergelaten ontplofbare munitie en niet-gesprongen munitie:

• achtergelaten ontplofbare munitie: ontplofbare munitie die tijdens een gewapend conflict niet is gebruikt, die is achtergelaten of gedumpt door een partij bij een gewapend conflict en al dan niet voor ontsteking zijn geprepareerd, van een ontsteking zijn voorzien, op scherp zijn gezet of anderszins voor gebruik zijn voorbereid
• niet-gesprongen munitie: in een gewapend conflict gebruikte ontplofbare munitie die ontstekingsgereed is, van een ontsteking is voorzien, op scherp is gezet of anderszins voor gebruik is voorbereid, en die niet tot ontploffing is gekomen

Tot de aanpassing van het Arbeidsomstandighedenbesluit op 3 november 2020 werd de term conventionele explosieven gebruikt. Deze term is in genoemd besluit mede aangepast omdat de term ‘conventionele explosieven’ (afgekort als ‘CE’) gemakkelijk verward kan worden met de formulering Conformité Europeen, die gebruikt wordt om van producten op de Europese markt de conformiteit met van toepassing zijnde Europese producteisen aan te geven.

Een conventioneel explosief is een explosief dat niet als geïmproviseerd, nucleair, biologisch of chemisch kan worden aangemerkt en gemaakt is voor oorlogsdoeleinden.

Vaak wordt ook nog de term NGE (niet-gesprongen explosieven) gebruikt. NGE kan worden beschouwd als een overkoepelende term waarmee bijvoorbeeld ook explosieven voor terroristische of criminele doeleinden kunnen worden aangeduid.

In de praktijk komen de termen conventionele explosieven, niet-gesprongen explosieven en ontplofbare oorlogsresten alle drie voor en worden ze vaak door elkaar gebruikt.